انواع شركت و راهنماي ثبت شركت در ايران
در ابتدا به تشريح هريك از شركت ها و انواع آن به صورت اختصار پرداخته تا به آشنايي كلي از شركت ها برسيم.
انواع شركت ها در ايران
شركت هاي تجاري در ايران به هفت قسم تقسيم مي شوند (طبق ماده ۲۰ قانون تجارت):
۳. شركت تضامني
۴. شركت مختلط غير سهامي
۵. شركت مختلط سهامي
۶. شركت نسبي
لازم به معرفي مختصري از شركت هاي تجاري مي باشد كه در مطالب زير اين تعاريف انجام مي گردد.
۱- تعريف شركت سهامي عام
طبق قانون تجارت اصلاحي ماده ۴ بند الف به اين صورت تعريف مي شود <شركت هايي كه موسسين آن ها قسمتي از سرمايه شركت را از طريق فروش سهام به مردم تامين مي كنند شركت هاي سهامي عام ناميده مي شوند.> يا مي توان به زبان ساده تر شركت سهاميعام را شركتي گفت با موضوع بازرگاني (بلكه در موضوع آن موضوعي به غير از بازرگاني قيد شده باشد) كه سرمايه آن به سهام ، تقسيم شده كه بخشي از اين سرمايه از طريق فروش سهام به مردم تأمين ميشود. در شركت سهاميعام ، تعداد سهامداران نبايد از سه نفر كمتر باشد و مسئوليت سهامداران ، محدود به مبلغ اسمي سهام آن ها مي باشد. در شركت سهامي عام ، عبارت < شركت سهامي عام > بايد قبل از نام شركت يا بعد از آن بدون فاصله با نام شركت قيد شود و در كليه اوراق و اطلاعيه ها و آگهي هاي شركت به طور روشن و خوانا قيد شود.
۲- تعريف شركت سهامي خاص
طبق قانون تجارت اصلاحي ماده ۴ بند ب به اين صورت تعريف مي شود < شركت هايي كه تمام سرمايه آنها در موقع تاسيس منحصراً توسط موسسين تامين گرديده است شركت سهامي خاص ناميده مي شوند.> يا به زبان ساده تر شركت سهامي خاص شركتي است با موضوع بازرگاني (بلكه در موضوع آن موضوعي به غير از بازرگاني قيد شده باشد) كه تمام سرمايه آن منحصراً توسط مؤسسين ، تأمين گرديده و سرمايه آن به سهام تقسيم شده است و مسئوليت صاحبان سهام ، محدود به مبلغ اسمي سهام آن ها مي باشد. تعداد سهامداران نبايد از سه نفر كمتر باشد (موسسه حقوقي ذهن ناب همشهري مي تواند شركت سهامي خاص را با تعداد دو نفر هم ثبت كند) و عنوان <شركت سهامي خاص> بايد قبل از نام شركت يا بعد از آن بدون فاصله با نام شركت ، به طور روشن و خوانا قيد شود.
۳- تعريف شركت با مسئوليت محدود
طبق قانون تجارت ماده ۹۴ به اين صورت تعريف مي شود < شركت با مسئوليت محدود شركتي است كه بين دو يا چند نفر براي امور تجاري تشكيل شده و هر يك از شركاء بدون اينكه سرمايه به سهام يا قطعات سهام تقسيم شده باشد فقط تا ميزان سرمايه خود در شركت مسئول قروض و تعهدات شركت است.> يا به زبان ساده تر شركت با مسئوليت محدود ، شركتي است كه بين دو يا چند نفر براي انجام امور تجاري تشكيل شده و هر يك از شركاء بدون اينكه سرمايه به سهام يا قطعات سهام تقسيم شده باشد ؛ فقط به ميزان سرمايه خود مسئول قروض و تعهدات شركت است. در نام شركت بايد عبارت <با مسئوليت محدود> قبل و يا بعد از نام شركت قيد شود. در شركت هاي مسئوليت محدود بايد كليه سرمايه تقويم شود و به مدير عامل تحويل داده شود و مدير عامل اقرار به دريافت آن مبلغ كند.
۴- تعريف شركت تضامني
طبق قانون تجارت اصلاحي ماده ۱۱۶ به اين صورت تعريف مي شود <شركت تضامني شركتي است كه در تحت اسم مخصوص براي امور تجاري بين دو يا چند نفر با مسئوليت تضامني تشكيل ميشود. اگر دارايي شركت براي تأئيديه تمام قروض كافي نباشد هر يك ازشركاء مسئول پرداخت تمام قروض شركت است. هر قراري كه بين شركاء برخلاف اين ترتيب داده شده باشد در مقابل اشخاص ثالث كان لم يكن خواهد بود.> در اسم شركت تضامني بايد عبارت <شركت تضامني> و لااقل اسم يك نفر از شركاء ذكر شود. اصولاً صرافي ها جزو اين نوع شركت مي باشند.
۵- تعريف شركت مختلط غيرسهامي
طبق قانون تجارت ماده ۱۴۱ به اين صورت تعريف مي شود < شركت مختلط غيرسهامي شركتي است كه براي امور تجاري تحت اسم مخصوصي بين يك يا چند نفر شريك ضامن و يك يا چند نفر شريك با مسئوليت محدود بدون انتشار سهام تشكيل ميشود. شريك ضامن مسئول كليه قروضي است كه ممكن است علاوه بر دارايي شركت پيدا شود شريك با مسئوليت محدود كسي است كه مسئوليت او فقط تا ميزان سرمايه اي است كه درشركت گذارده و يا بايستي بگذارد. در اسم شركت بايد عبارت «شركت مختلط» و لااقل اسم يكي از شركاي ضامن ، قيد شود.> يعني به عبارت ساده تر مي توان گفت كه يك شريك تضامني دارد و يك شريك با مسئوليت محدود كه هر كدام يك وظيفه در قبال سرمايه دارند.
۶- تعريف شركت مختلط سهامي
طبق قانون تجارت ماده ۱۶۲ به اين صورت تعريف مي شود < شركت مختلط سهامي شركتي است كه تحت اسم مخصوص بين يك عده شركاء سهامي و يك يا چند نفر شريك ضامن تشكيل ميشود. شركاء سهامي كساني هستند كه سرمايه آنها به صورت سهام يا قطعات سهام متساوي القيمه درآمده و مسئوليت آن ها تا ميزان همان سرمايه اي است كه در شركت دارند. شريك ضامن كسي است كه سرمايه او به صورت سهام در نيامده و مسئول كليه قروضي است كه ممكن است علاوه بر دارايي شركت پيدا شود. در صورت تعدد شريك ضامن مسئوليت آن ها در مقابل طلبكاران و روابط آن ها با يكديگر تابع مقررات شركت تضامني خواهد بود.> در نام شركت بايد عبارت «شركت مختلط» و لااقل اسم يكي از شركاي ضامن قيد شود و مديريت شركت مختلط سهامي مخصوص به شريك يا شركاء ضامن مي باشد.
شركت مختلط سهامي
۷- تعريف شركت نسبي
طبق قانون تجارت ماده ۱۸۳ به اين صورت تعريف مي شود < شركت نسبي شركتي است كه براي امور تجاري تحت اسم مخصوص بين دو يا چند نفر تشكيل ميشود و مسئوليت هريك از شركاء به نسبت سرمايه اي است كه در شركت گذاشته.> در اسم شركت نسبي عبارت <شركت نسبي> و لااقل اسم يكي از شركاء بايد ذكر شود. در صورتي كه اسم شركت مشتمل بر اسامي تمام شركاء نباشد بعد از اسم شريك يا شركايي كه ذكر شده عبارتي از قبيل (و شركاء) و (و برادران) ضروري است.
۸- تعريف شركت تعاوني
طبق قانون تجارت ماده ۱۹۰ به اين صورت تعريف مي شود < شركت تعاوني توليد شركتي است كه بين عده اي از ارباب حرف تشكيل مي شود و شركاء مشاغل خود را براي توليد و فروش اشياء يا اجناس به كار مي برند.> و همچنين طبق قانون تجارت ماده ۱۹۲ به اين صورت تعريف مي شود < شركت تعاوني مصرف شركتي است كه براي مقاصد ذكر شده تشكيل مي شود :
۱. فروش اجناس لازمه براي مصارف زندگاني اعم از اين كه اجناس مزبوره را شركاء ايجاد كرده يا خريده باشند.
۲. تقسيم نفع يا ضرر بين شركاء ايجاد كرده يا خريده باشند. > يا به زبان ساده تر شركت تعاوني شركتي است كه تمام يا حداقل ۵۱ درصد سرمايه آن به وسيله اعضاء در اختيار شركت تعاوني قرار گيرد و وزارتخانهها ٫ سازمانها ٫ شركت هاي دولتي و وابسته به دولت و تحت پوشش دولت ٫ بانك ها ٫شهرداري ها، شورا هاي اسلامي كشوري ٫ بنياد مستضعفان و ساير نهاد هاي عمومي مي توانند جهت اجراي بند ۲ اصل ۴۳ از راه وام بدون بهره يا هر راه مشروع ديگر از قبيل مشاركت ٫ مضاربه ٫ مزارعه ٫ مساقات ٫ اجاره ٫ اجاره به شرط تمليك ٫ بيع شرط ٫ فروش اقساطي و صلح ٫ اقدام به كمك در تأمين يا افزايش سرمايه شركت هاي تعاوني نمايند ٫ بدون آن كه عضو باشند.
انواع شركت و راهنماي ثبت شركت در ايران
در ابتدا به تشريح هريك از شركت ها و انواع آن به صورت اختصار پرداخته تا به آشنايي كلي از شركت ها برسيم.
انواع شركت ها در ايران
شركت هاي تجاري در ايران به هفت قسم تقسيم مي شوند (طبق ماده ۲۰ قانون تجارت):
۳. شركت تضامني
۴. شركت مختلط غير سهامي
۵. شركت مختلط سهامي
۶. شركت نسبي
لازم به معرفي مختصري از شركت هاي تجاري مي باشد كه در مطالب زير اين تعاريف انجام مي گردد.
۱- تعريف شركت سهامي عام
طبق قانون تجارت اصلاحي ماده ۴ بند الف به اين صورت تعريف مي شود <شركت هايي كه موسسين آن ها قسمتي از سرمايه شركت را از طريق فروش سهام به مردم تامين مي كنند شركت هاي سهامي عام ناميده مي شوند.> يا مي توان به زبان ساده تر شركت سهاميعام را شركتي گفت با موضوع بازرگاني (بلكه در موضوع آن موضوعي به غير از بازرگاني قيد شده باشد) كه سرمايه آن به سهام ، تقسيم شده كه بخشي از اين سرمايه از طريق فروش سهام به مردم تأمين ميشود. در شركت سهاميعام ، تعداد سهامداران نبايد از سه نفر كمتر باشد و مسئوليت سهامداران ، محدود به مبلغ اسمي سهام آن ها مي باشد. در شركت سهامي عام ، عبارت < شركت سهامي عام > بايد قبل از نام شركت يا بعد از آن بدون فاصله با نام شركت قيد شود و در كليه اوراق و اطلاعيه ها و آگهي هاي شركت به طور روشن و خوانا قيد شود.
۲- تعريف شركت سهامي خاص
طبق قانون تجارت اصلاحي ماده ۴ بند ب به اين صورت تعريف مي شود < شركت هايي كه تمام سرمايه آنها در موقع تاسيس منحصراً توسط موسسين تامين گرديده است شركت سهامي خاص ناميده مي شوند.> يا به زبان ساده تر شركت سهامي خاص شركتي است با موضوع بازرگاني (بلكه در موضوع آن موضوعي به غير از بازرگاني قيد شده باشد) كه تمام سرمايه آن منحصراً توسط مؤسسين ، تأمين گرديده و سرمايه آن به سهام تقسيم شده است و مسئوليت صاحبان سهام ، محدود به مبلغ اسمي سهام آن ها مي باشد. تعداد سهامداران نبايد از سه نفر كمتر باشد (موسسه حقوقي ذهن ناب همشهري مي تواند شركت سهامي خاص را با تعداد دو نفر هم ثبت كند) و عنوان <شركت سهامي خاص> بايد قبل از نام شركت يا بعد از آن بدون فاصله با نام شركت ، به طور روشن و خوانا قيد شود.
۳- تعريف شركت با مسئوليت محدود
طبق قانون تجارت ماده ۹۴ به اين صورت تعريف مي شود < شركت با مسئوليت محدود شركتي است كه بين دو يا چند نفر براي امور تجاري تشكيل شده و هر يك از شركاء بدون اينكه سرمايه به سهام يا قطعات سهام تقسيم شده باشد فقط تا ميزان سرمايه خود در شركت مسئول قروض و تعهدات شركت است.> يا به زبان ساده تر شركت با مسئوليت محدود ، شركتي است كه بين دو يا چند نفر براي انجام امور تجاري تشكيل شده و هر يك از شركاء بدون اينكه سرمايه به سهام يا قطعات سهام تقسيم شده باشد ؛ فقط به ميزان سرمايه خود مسئول قروض و تعهدات شركت است. در نام شركت بايد عبارت <با مسئوليت محدود> قبل و يا بعد از نام شركت قيد شود. در شركت هاي مسئوليت محدود بايد كليه سرمايه تقويم شود و به مدير عامل تحويل داده شود و مدير عامل اقرار به دريافت آن مبلغ كند.
۴- تعريف شركت تضامني
طبق قانون تجارت اصلاحي ماده ۱۱۶ به اين صورت تعريف مي شود <شركت تضامني شركتي است كه در تحت اسم مخصوص براي امور تجاري بين دو يا چند نفر با مسئوليت تضامني تشكيل ميشود. اگر دارايي شركت براي تأئيديه تمام قروض كافي نباشد هر يك ازشركاء مسئول پرداخت تمام قروض شركت است. هر قراري كه بين شركاء برخلاف اين ترتيب داده شده باشد در مقابل اشخاص ثالث كان لم يكن خواهد بود.> در اسم شركت تضامني بايد عبارت <شركت تضامني> و لااقل اسم يك نفر از شركاء ذكر شود. اصولاً صرافي ها جزو اين نوع شركت مي باشند.
۵- تعريف شركت مختلط غيرسهامي
طبق قانون تجارت ماده ۱۴۱ به اين صورت تعريف مي شود < شركت مختلط غيرسهامي شركتي است كه براي امور تجاري تحت اسم مخصوصي بين يك يا چند نفر شريك ضامن و يك يا چند نفر شريك با مسئوليت محدود بدون انتشار سهام تشكيل ميشود. شريك ضامن مسئول كليه قروضي است كه ممكن است علاوه بر دارايي شركت پيدا شود شريك با مسئوليت محدود كسي است كه مسئوليت او فقط تا ميزان سرمايه اي است كه درشركت گذارده و يا بايستي بگذارد. در اسم شركت بايد عبارت «شركت مختلط» و لااقل اسم يكي از شركاي ضامن ، قيد شود.> يعني به عبارت ساده تر مي توان گفت كه يك شريك تضامني دارد و يك شريك با مسئوليت محدود كه هر كدام يك وظيفه در قبال سرمايه دارند.
۶- تعريف شركت مختلط سهامي
طبق قانون تجارت ماده ۱۶۲ به اين صورت تعريف مي شود < شركت مختلط سهامي شركتي است كه تحت اسم مخصوص بين يك عده شركاء سهامي و يك يا چند نفر شريك ضامن تشكيل ميشود. شركاء سهامي كساني هستند كه سرمايه آنها به صورت سهام يا قطعات سهام متساوي القيمه درآمده و مسئوليت آن ها تا ميزان همان سرمايه اي است كه در شركت دارند. شريك ضامن كسي است كه سرمايه او به صورت سهام در نيامده و مسئول كليه قروضي است كه ممكن است علاوه بر دارايي شركت پيدا شود. در صورت تعدد شريك ضامن مسئوليت آن ها در مقابل طلبكاران و روابط آن ها با يكديگر تابع مقررات شركت تضامني خواهد بود.> در نام شركت بايد عبارت «شركت مختلط» و لااقل اسم يكي از شركاي ضامن قيد شود و مديريت شركت مختلط سهامي مخصوص به شريك يا شركاء ضامن مي باشد.
شركت مختلط سهامي
۷- تعريف شركت نسبي
طبق قانون تجارت ماده ۱۸۳ به اين صورت تعريف مي شود < شركت نسبي شركتي است كه براي امور تجاري تحت اسم مخصوص بين دو يا چند نفر تشكيل ميشود و مسئوليت هريك از شركاء به نسبت سرمايه اي است كه در شركت گذاشته.> در اسم شركت نسبي عبارت <شركت نسبي> و لااقل اسم يكي از شركاء بايد ذكر شود. در صورتي كه اسم شركت مشتمل بر اسامي تمام شركاء نباشد بعد از اسم شريك يا شركايي كه ذكر شده عبارتي از قبيل (و شركاء) و (و برادران) ضروري است.
۸- تعريف شركت تعاوني
طبق قانون تجارت ماده ۱۹۰ به اين صورت تعريف مي شود < شركت تعاوني توليد شركتي است كه بين عده اي از ارباب حرف تشكيل مي شود و شركاء مشاغل خود را براي توليد و فروش اشياء يا اجناس به كار مي برند.> و همچنين طبق قانون تجارت ماده ۱۹۲ به اين صورت تعريف مي شود < شركت تعاوني مصرف شركتي است كه براي مقاصد ذكر شده تشكيل مي شود :
۱. فروش اجناس لازمه براي مصارف زندگاني اعم از اين كه اجناس مزبوره را شركاء ايجاد كرده يا خريده باشند.
۲. تقسيم نفع يا ضرر بين شركاء ايجاد كرده يا خريده باشند. > يا به زبان ساده تر شركت تعاوني شركتي است كه تمام يا حداقل ۵۱ درصد سرمايه آن به وسيله اعضاء در اختيار شركت تعاوني قرار گيرد و وزارتخانهها ٫ سازمانها ٫ شركت هاي دولتي و وابسته به دولت و تحت پوشش دولت ٫ بانك ها ٫شهرداري ها، شورا هاي اسلامي كشوري ٫ بنياد مستضعفان و ساير نهاد هاي عمومي مي توانند جهت اجراي بند ۲ اصل ۴۳ از راه وام بدون بهره يا هر راه مشروع ديگر از قبيل مشاركت ٫ مضاربه ٫ مزارعه ٫ مساقات ٫ اجاره ٫ اجاره به شرط تمليك ٫ بيع شرط ٫ فروش اقساطي و صلح ٫ اقدام به كمك در تأمين يا افزايش سرمايه شركت هاي تعاوني نمايند ٫ بدون آن كه عضو باشند.
بهترين فصل براي كاشت مو